لرستانات
حیدر خان موسس سلسله خوانین دورکی .۱۵۸۵ میلادی.
حیدر خان هفتمین پسرخسرو خان ؛یکی از رهبران ایل پاپی لرستان بود . حیدر از اوان جوانی دارای قدرت و فیزیک بدنی خوبی بود و از دیگر شش برادرانش و دیگر جوانان طایفه امتیازات روحی و جسمی بهتری داشت . در حقیقت چهره دوست داشتنی داشت؛ موهای مجعد و سیاه و پوست تیره ؛به او یک چهره کریزماتیک و امتیاز منحصر به فردی داده بود .به شکار و جنگاوری غلاقه داشت . در اسب سواری و نیزه بازی و کمانداری مهارت خاص داشت.علت پناهنده شدن حیدر به ایل زراسوند در بختیاری این بود که زنی از طایفه مجاور که مورد ضرب و شتم شدید همسرش قرار گرفته بود به قلعه خسرو خان امد و در انجا بست نشست و گفت اگر مرا عودت دهید خودکشی خواهم کرد . وقتی که همسر زن با هیاتی برای بازگرداندن او آمدند خسرو خان به انها گفت شما قانون بست نشستن و پناهنده شدن را میدانید و از رسوم دیرینه ما میباشد . اگر او آزادانه تصمیم به ترک قلعه بگیرد ؛هیچکس نباید مانع خروج او شود و اگر بخواهد اینجا بماند ؛ هیچکس نباید به زور اورا از اینجا خارج کند . هیات با دلتنگی و بر افروختگی قلعه را ترک کردند در حالیکه به انتقامجویی فکر میکردند .چند هفته بعد ؛ در سپیده دم به قلعه حمله کردند و با توجه به غیرمنتظره بودن حمله و ازدیاد نفرات ؛پیروز شدند و خسرو خان و شش پسر اورا کشتند و به دنبال حیدر ؛ پسر هفتم بودند ؛ اما او با پیشخدمن شخصی اش به نام جعفر ؛که اورا یتیم صدا میکردند ؛ به شکار رفته بود و هنگام بازگشت از فراز تپه شاهد دود و اتش همهمه و رفت و آمد شد و یتیم را برای کسب اطلاعات به اطراف قلعه فرستاد . با برگشت یتیم ؛ حیدر از عمق فاجعه آگاه شد و از همانجا به طرف همسایه شرقی ؛ به سرزمین بختیاری افسانه ای که زیاد از آن شنیده بود حرکت کرد ودر ایل زراسوند پناهنده شد و داماد آنها شد و نسلی را بنیاد نهاد که در تاریخ منطقه و ایران به مدت ۴۰۰سال نقش تعیین کننده ای ایفا کرده اند .
