هر ملیتی در ایران دارای سرزمینهای مربوط به خود میباشد . با یک نگرش تاریخی متوجه میشویم که یک نوع حکومت فدرال سنتی همواره درایران مرسوم بوده است و باعث بقای کشور در طول تاریخ بوده است . حکومتهای اتابکی در ایران و وجود اتابکان اذربایجان و لرستان و خراسان ؛ نمونه هایی از یک نوع فدرالیسم و خودگردانی های دموکراتیک در گذشته است . تا قبل از انقلاب مشروطه ایران به عنوان ممالک محروسه شناخته میشد و مملکت لرستان هم یکی از این ممالک بود که در چهار چوب جغرافیای ایران حضور داشت .بعد از انقلاب مشروطه هم طبق قانون اساسی قرار بر این بود که طبق یک سازماندهی جدید ؛امور داخلی مناطق ملی توسط پارلمانهای ایالتی و ولایتی ؛به حل مسائل خود بپردازند . در واقع یک نوع پلورالیسم سیاسی و مشارکت سیاسی همگانی در ایران رایج بود و هیچگونه قدرت برتری وجود نداشت تا به تبعیض و سرکوب دیگر ملیتها اقدام کند . زمانی که نیروهای استعماری تصمیم گرفتند یک حکومت مرکزی ایجاد کنند و سیاست یکسان سازی و حذف فرهنگها و ملیتها را اجرا کنند ؛این اشتباه تاریخی رخ داد و امروزه تبعات آن در جامعه هر روزه به نوعی ظهور میکند .اولین اقدام خلع سلاح ایلات و عشایر بود ؛تا زمینه مناسب برای سرکوب های سیاسی .اجتماعی .فرهنگی بعدی فراهم شود . سیاستهای خصمانه رضا شاه در قبال ایلالت و عشایر غیور و مبارز ایران و عدم مدیریت مناسب و عدم جایگزینی مناسبات جدید ؛باعث شد تا یک درهمریختگی اجتماعی در جامعه عشایری که ۸۰% جمعیت کشور را شامل میشد پدید آید و تعادل به بخورد . هرگاه تعادل بهم خورد ؛عدالت هم از بین میرود . روند تکوین جوامع از مسیر طبیعی خارج شد و تکوین و تکامل جوامع سیر طبیعی نکرد .جامعه امروز هنوز از این عام تناسب در رنج است .سیاستهای اشتباه دولت مرکزی و عدم اشراف دولتیان و نطامیان حاکم ؛ به جامعه عشایری باعث فقر او بیکاری و نابودی اقتصاد تولیدی و کاهش جمعیت و مهاجرتهای داخلی و حاشیه نشینی و انفجار جمعیت در شهرهای مرفه مرکزی شد . ارتش بعد از حمله نظامی به مناطق ملی و کشتار و غارت ؛ اقدام به ایجاد مرزهای مصنوعی و ایجاد استانهای خودساخته توسط سررشته داری ارتش کرد و هدف آنها فقط پراکنده ساختن ایلات و برهم زدن هارمونی جغرافیایی آنان بود . دربین سالهای ۱۹۲۶ و ۱۹۲۸ ؛ بختیاریان به کلی خلع سلاح شدند و حدود ۱۴۰۰۰ اسلحه به زور از آنان گرفته شد .در سال ۱۹۳۶ سرزمین لرستانات تجزیه شد و بعضی از مناطق آن به اصفهان منضم شد و بطور کلی بین ۱۱ استان جدید التاسیس تجزیه شد .بعضی مناطق لرنشین و قشقایی نشین ؛به استان فارس منضم شدند . نامها را عوض کردند و هویت زدایی در تمام ابعاد ادامه پیدا کرد و تا امروز ادامه دارد . این مشکلات تاریخی باید ریشه ای و اصولی حل و فصل گردند . مرزهایی که ارتش اشغالگر ایجاد کرده است از جانب ما ارزشی ندارد و باید مورد بازنگری و تجدید نظر قرار بگیرد مشکلات عدیده امروزی ریشه در اشتباهات تاریخی گذشته دارد و نمیتوان با یک نگرش موردی و سطحی و موضعی آنهارا برطرف .کرد ملیتها در مناطق منلی هرکدام به ابعاد سرزمین خود واقف هستند و بدون تعرض و چشمداشت به مناطق همسایگان , از بلوغ سیاسی لازم برخوردار هستند تا مسائل خودرا حل و فصل کنند بدون آنکه نیروی سومی بالای سر آنها باشد .
فرامرز بختیار