کودتای سوم حوت ۱۲۹۹ به رهبری سید ضیا الدین مدیر روزنامه رعد وبا کمک یکهزار قزاق ؛ به ریاست رضا میرپنج صورت گرفت .نظمیه و ژاندارمری هم در تهران با آنها مقابله ای انجام ندادند و با آنها متفق شدند . مثل اینکه نقشه اش از پیش کشیده شده است .تمام دکاکین تهران بسته شده و بگیر بگیر شروع شد .
سید ضیا تلگرافی به جعفرقلیخان سردار اسعد که در این هنگام حاکم کرمان بود مخابره کرد وکودتا را به اطلاع او رساند .کودتا از طرف خوانین بختیاری تایید شد . در عرض دو روز ۴۰۰ نفر از رجال و شاهزادگان قاجار و مقامات پس از مشروطیت ؛ در تهران دستگیر شدند .دونفر از سران بختیاری (سردار جنگ و سردار اشجع)؛ را دولت به تهران احضار کرد ؛ ولی آنها از رفتن به تهران امتناع کردند .
آقای مصدق السلطنه در این زمان والی فارس بود در شیراز و دولت اورا عزل کرد و شاهزاده نصرت السلطنه به ایالت فارس منصوب شد .مصدق به تهران احضار شد و به سوی تهران حرکت کرد . در اصفهان ؛ سردار محتشم به او گفت اگر به تهران بروی بازداشت خواهی شد و ترتیبی داد تا مصدق به بختیاری برود و تا آرام شدن اوضاع در آنجا بماند .
مصدق نامه ای به سردار جنگ نوشت و به قاصدی دادند که نامه راببرد ؛ جواب آمد که : همانطور که در جریان جنگ جهانی ازواسموس؛ قنسول آلمان و افسران آلمانی پذیرایی کردیم ؛اکنون هم تا لچک برسر زنان بختیاری است از شما پذیرایی میکنیم .
دیگر توقف در اصفهان جایز نبود . مصدق را به روستای شمس آباد در قلعه سردار اشجع بردند و خوانین بختیاری هم امدند و قرار شد هر ۱۵ روز مهمان یکی از آنان باشد . مصدق با امیر مفخم ؛ به روستای دزک رفت و مدتی در آرامش در انجا سکونت گزید و از کتابخانه انجا در اوقات فراغت استفاده میکرد و مورد تفقد سردار معظم(پدر بزرگمان ) و بی بی کوکب همسر ایشان ؛ قرار میگرفت و با داستانهایی که سردار از جنگهای مشروطه و جنگهایی که با روسها کرده بود تعریف میکرد ؛اوقات را به آرامی میگذراند و با فرهنگ و روحیه انقیاد ناپذیری و بیگانه ستیزی سرداران مشروطه آشنا میگشت . همین روحیه استبداد ستیزی بود که بعدها سرنوشت سیاسی اورا رقم زد .
دیری نگذشت که که رئیس دولت عوض شد و قوام السلطنه مامور تشکیل دولت شد و مصدق را برای پست وزارت مالیه به شاه معرفی کرد.مصدق به همراه سردار اشجع به سوی تهران حرکت کرد .
بیشتر بخوانید:
در راستای خیزش سراسری ایرانیان . بخش آموزش سیاسی حزب لرستانات
گونه های مختلف مبارزه مدنی . مبارزه مدنی و شیوه های عدم خشونت در تطاهرات …